Je wil ze liever niet in je voorraadkast, laat staan in je mond! Ontdek meteen ook tips en tricks om ze makkelijk en lekker te vervangen. You ‘ve got the power! In deze eerste aflevering nemen we 
soja onder de loepe.
Soja zoals in sojamelk, sojadessertjes, sojaroom, sojamargarine, soja babymelkpoeder, sojayoghurt of yofu. Soja lijkt wel een ‘wonder food’.
Bekend zo niet beroemd als ‘gezonde’ vervanger van melk en melkproducten. Soja bevat immers geen lactose en het is een goede bron van plantaardig eiwit. Toch?
Dat laatste maakt het ook populair als vleesvervanger zoals in tofu, sojaburgers, sojagehakt, sojaworst en soja eiwitpoeder.
Maar soja kan ook ‘under cover’ in allerlei andere voedingsmiddelen opduiken in de vorm van bv. sojaolie en sojameel.
Toch zit er een serieuze adder onder het gras… en meer dan één zelfs. Helaas :(
De sojaboon bevat namelijk heel wat fyto-oestrogenen. Dat zijn ‘look a likes’ van het echte ‘spul’. Eén van de belangrijkste effecten van fyto-oestrogenen is dat ze het oestrogeengehalte in je lichaam verhoogt, waardoor de hormoonspiegel van het lichaam uit balans kan geraken en er oestrogeendominantie kan ontstaan, zowel bij vrouwen als mannen. Klinkt niet gezond, is het ook niet. Mogelijke symptomen zijn o.a. stemmingswisselingen, PMS, vleesbomen, gewichtstoename, vermoeidheid, hoofdpijn en migraine, candida, borstvorming bij mannen, vervroegd intreden van de puberteit bij meisjes, enz.
Daarnaast zitten er in soja ook relatief veel antinutriënten zoals fytinezuur. Fytinezuur trekt mineralen naar zich toe. Zo bindt bijvoorbeeld jodium zich heel gemakkelijk aan fytinezuur. Jodium is erg belangrijk voor een goed werkende schildklier. Veel soja eten, kan dus leiden tot een slecht werkende schildklier en/of tekorten van belangrijke mineralen zoals bijvoorbeeld zink, ijzer en magnesium veroorzaken. Mogelijke symptomen zijn o.a. koude handen en voeten en kouwelijkheid in het algemeen, vermoeidheid, vertraagd denken en handelen, concentratiestoornissen, droge huid, haarverlies enzovoort.
And last but not least is het eiwit in soja in ongefermenteerde vorm zeer moeilijk te verteren en lastig te absorberen!Dat komt omdat soja bijzonder veel trypsine remmers bevat. En laat trypsine nu net een enzyme zijn dat we nodig hebben voor het afbreken van eiwit tot aminozuren. Op deze manier kan soja mee bijdragen tot een verminderde opname van eiwit door je lichaam. Dit kan dan weer leiden tot ondervoeding. Gewichtsverlies, kouwelijk zijn, vermoeidheid, depressie, lusteloosheid, vertraagde wondgenezing zijn hier enkele symptomen van.
Traditioneel werd soja dan ook gefermenteerd – en meestal heel lang zelfs – zoals in sojasaus, shoyu, tamari, natto, miso en tempeh. Op deze manier werd soja toch voor consumptie geschikt en bleek het zelfs een heilzaam effect op de gezondheid te hebben. Dit is de gezonde ‘link’. En daar houdt ze eigenlijk ook op. Geen enkel van opgesomde sojaproducten uit de 3 eerste paragrafen van dit artikel is traditioneel gefermenteerd. Je vindt nota bene ook geen sojamelk in bijvoorbeeld een Japanse koelkast of voorraadkast. Das even slikken, hé? Maar liever niet ;)
Daarnaast werden in de oorspronkelijk Aziatische keuken gefermenteerde sojaproducten slechts in matige hoeveelheden bij de maaltijd gegeten. Zo’n 2 theelepels per dag. Ja, je leest het goed: 2 theelepels per dag! Het is voor het eerst in de mensengeschiedenis dat er op dergelijke grootschalige wijze ongefermenteerde soja naar binnen gewerkt wordt. Spelen we met vuur?
Voeg daarbij dat het grootste gedeelte van de soja in onze wereld anno 2015 genetisch gemanipuleerd is. Wat de gevolgen voor onze gezondheid en het milieu zijn, is nog helemaal niet duidelijk. Maar weet dat lichaamsvreemde stoffen die via onze voeding in het lichaam komen heel wat schade kunnen veroorzaken. Wat zijn dan de gevolgen wanneer je ze regelmatig of zelfs dagelijks inneemt? Enkel als je biologische soja koopt, kan je zeker zijn dat er niet aan ‘geprutst’ werd.
Alsof het vorige nog niet genoeg was, zitten in de meeste van deze sojaproducten nog een behoorlijke hoeveelheid suiker-, smaak-, kleur- en andere stoffen om er een ‘lekker’ smaakje aan te geven. Want zeg nu ’s eerlijk, ‘soja puur’ smaakt vies. Althans voor mijn smaakpapillen ;)
Beste advies?
- Schrap ongefermenteerde soja uit je dieet.
- Eet met mate gefermenteerde soja van biologische kwaliteit.
- Ben je op zoek naar een goed alternatief voor koemelk, probeer dan eens kokosmelk. Tussen haakjes (Check de ingrediëntenlijst! Enkel kokosnoot en water zijn nodig voor een ‘aanvaardbare’ kokosmelk :) )
- Maar bovenal: ‘Wees kritisch!’ Geloof geen letter van wat je hier leest, maar onderzoek jezelf en je eigen lichaam. Eet je veel soja én herken je je in bepaalde klachten? Eet dan eens een maand geen soja en observeer wat dat met je doet.
- Tot slot: ‘Wie slim is, houdt rekening met aloude kennis en wijsheid over soja. ‘Onze’ voorouders waren echt niet dom ;) In tegendeel…
Eet jij regelmatig soja? Verandert deze wetenschap je kijk op het eten van soja? Laat het me hieronder weten.
